ALANIN ALTINDA YER ALAN MESLEKLER
Ülkemizde inşaat sektöründe her düzeyde ve nitelikte meslek elemanları çalışmaktadır. Burada üçüncü ve dördüncü düzeyde yer alan meslekler ile ilgili bilgiler verilmiştir. Avrupa Birliği meslek standartlarına ve yeterliklerine göre belirlenen bu düzeyler ülkemizde benimsenen; çırak, kalfa ve usta düzeyleriyle benzerlik göstermektedir.
İnşaat Teknolojisi alanı programında;
Yapı Yüzey Kaplamacılığı,
Mimari Yapı Teknik Ressamlığı,
Statik Yapı Teknik Ressamlığı,
Yapı Zemin ve Beton Laboratuvarcılığı,
Ahşap Doğrama ve Kaplamacılık,
PVC Doğrama İmalat ve Montajcılığı,
Betonarme Demir, Kalıpçılık ve Çatıcılık,
Yapı Dekorasyonculuğu,
Yapı Yalıtımcılığı,
Yapı Duvarcılığı,
Restorasyon,
İç Mekân Teknik Ressamlığı,
Çelik Yapı Teknik Ressamlığı dalları yer almaktadır.
YAPI YÜZEY KAPLAMACISI
Tanımı
Yapı yüzey kaplamacısı; sıvacılık, duvar, zemin kaplama, mermer kaplama, parke taşı ve bordür kaplama çizimi ve imalatını yapabilen nitelikli kişidir.
Görevleri
İş organizasyonu yapmak,
Yapı yüzeylerine sıva yapmak,
Duvar ve zemin yüzeyini hazırlamak,
Duvar ve zemin kaplamalarını istenilen biçimde döşemek,
Mermer ve taşları istenilen ölçülerde şekillendirmek,
Mermer vb. taşları duvar ve döşemeye kaplamak,
Parke taşı ve bordür yüzeyini hazırlamak,
Parke taşı ve bordür kaplamalarını döşemek,
Mesleki gelişime ilişkin faaliyetleri yürütmektir.
MİMARİ YAPI TEKNİK RESSAMI
Tanımı
Mimari yapı teknik ressamı; bilgisayar ortamında mimari projeyi istenilen ölçülere ve standartlara uygun olarak çizebilen, röleve alan ve maket yapan nitelikli kişidir.
Görevleri
İş organizasyonu yapmak,
Çizim araç gereçlerini kullanıma hazırlamak,
Bilgisayarla ve elle yapı projelerini çizmek,
Çizicilerden çıktı almak,
Çizimleri kullanıma hazırlamak,
Bina maketleri yapmak,
Mesleki gelişime ilişkin faaliyetleri yürütmektir.
STATİK YAPI TEKNİK RESSAMI
Tanımı
Statik yapı teknik ressamı; yapının çeşitli yükler altındaki davranışlarını analiz eden, ihtiyaç duyulacak beton ve çelik miktarının hesabını yapan inşaat mühendisince kendisine verilen hesaplar doğrultusunda, bilgisayar ortamında yapıların taşıyıcı sistemlerini ve statik projesini istenilen ölçülere ve standartlara uygun olarak çizebilen nitelikli kişidir.
Görevleri
İş organizasyonu yapmak,
Çizim araç gereçlerini kullanıma hazırlamak,
Bilgisayar ve el ile yapı statik projelerini çizmek,
Çizicilerden çıktı almak,
Çizimleri kullanıma hazırlamak,
Mesleki gelişime ilişkin faaliyetleri yürütmektir.
YAPI ZEMİN VE BETON LABORATUVARCISI
Tanımı
Yapı zemin ve beton laboratuvarcısı; yapıların yapım aşamasında kullanılacak olan betondan numune alabilen, yapının inşası sürecinde kullanılan betonun içindeki kum, çakıl (agrega), çimento deneylerini yapabilen ve hazır beton üretim ve zemin deneylerini yapabilen nitelikli kişidir.
Görevleri
Kullanılan ham maddelerin uygunluğunu kontrol etmek,
Zeminin durumuna ilişkin deneyleri yapmak,
Beton için uygun kum, çakıl ve çimento miktarlarını hesaplamak,
Kaliteli ve standartlara uygun beton üretimini gerçekleştirmek,
Kaliteli ve standartlara uygun hazır beton üretimini gerçekleştirmek,
Üretilmiş betonların niteliğini test etmek,
Mesleki gelişime ilişkin faaliyetleri yürütmektir.
AHŞAP DOĞRAMA VE KAPLAMACISI
Tanımı
Ahşap doğrama ve kaplamacısı; yapılardaki pencere ve kapıların ölçülerini alan, ahşap doğramaların bilgisayar ortamında çizimini, yüzeylere ahşap kaplama, doğrama imalatı ve montajı ile ilgili işlemleri yapabilen nitelikli kişidir.
Görevleri
İş organizasyonu yapmak,
Doğrama imalatına hazırlık yapmak,
Doğrama imalatı yapmak (kör kasa, kapı kasaları, pencere kasaları, pervazlar, camekânlar, pergule, kapı kanatları, pencere kanatları, panjur kanatları, ahşap kepenkler),
Doğrama montajı yapmak,
Yüzeylere tahta kaplama ve lambri yapmak,
Mesleki gelişime ilişkin faaliyetleri yürütmektir.
PVC DOĞRAMA İMALAT VE MONTAJCISI
Tanımı
Plastik doğrama imalat ve montajcısı; yapılardaki pencere ve kapıların ölçülerini alabilen, PVC doğramaların bilgisayar ortamında çizimini yapabilen, imalat ve montajı ile ilgili işlemleri yapabilen nitelikli kişidir.
Görevleri
İş organizasyonu yapmak,
PVC doğramalara ait çizimleri yapmak,
Kapı ve pencere boşluk ölçülerini almak,
PVC pencere ve kapıyı hazırlamak,
Aksesuarları takmak, yalıtım elemanlarını yerleştirmek,
Doğramaları binalara monte etmek, cam takmak, izolasyon işlemi yapmak,
Mesleki gelişime ilişkin faaliyetleri yürütmektir.
BETONARME DEMİR KALIP VE ÇATICISI
Tanımı
Betonarme, demir kalıp ve çatıcısı; betonarme kalıbı yapabilen, demir donatıyı bağlayabilen, betonu kalıba döküp vibratörler ile yerleştirebilen ve ahşap betonarme kalıbını sökebilen, ahşap çatı imalatını yapabilen nitelikli kişidir.
Görevleri
İş organizasyonu yapmak,
Kalıp öncesi hazırlık yapmak,
Ahşap kalıp yapmak,
Betonu kalıba dökmek,
Kalıp sökümünü yapmak,
Ahşap çatı yapmak,
Demirleri hazırlamak ve döşemek,
Demirlerin takviye ve bakımını yapmak,
Mesleki gelişime ilişkin faaliyetleri yürütmektir.
YAPI DEKORASYONCUSU
Tanımı
Yapı dekorasyoncusu; boya, alçı dekorasyon, kartonpiyer, alçıpanla asma tavan, bölme duvar, duvar giydirme uygulamalarını yapan, duvar ve ahşap yüzeylere renk tasarımlarını uygulayabilen nitelikli kişidir.
Görevleri
İş organizasyonu yapmak,
Duvar ve ahşap yüzeyleri boya yapmaya hazırlamak,
Duvar ve ahşap yüzeylerde yağlı boya yapmak,
Badana ve plastik boya yapmak,
Sac/demir yüzeyleri boyamak,
Duvar kâğıdı yapmak,
Kartonpiyer yapmak,
Dökme tavan yapmak,
Alçı sıva yapmak,
Alçıpan ile asma tavan, bölme duvar ve duvar giydirmesi yapmak,
Mesleki gelişime ilişkin faaliyetleri yürütmektir.
YAPI YALITIMCISI
Tanımı
Yapı yalıtımcısı; yalıtım ve yalıtım detay çizimini yapan, ısı, su ses ve yangın yalıtımı uygulamalarını yapabilen nitelikli kişidir.
Görevleri
İş organizasyonu yapmak,
Yalıtım uygulamasının ön hazırlığını yapmak,
Isı yalıtımı yapmak,
Su ve rutubete karşı yalıtım yapmak,
Yangına karşı yalıtım yapmak,
Isı ve sese karşı izolasyon yapmak,
Mesleki gelişime ilişkin faaliyetleri yürütmektir.
YAPI DUVARCISI
Tanımı
Yapı duvarcısı; duvar çizimlerini yapabilen, binaların iç ve dış cephe duvarlarını örebilen, yapıların iç ve dış cephe duvarlarının onarımını yapabilen nitelikli kişidir.
Görevleri
İş organizasyonu yapmak,
Duvarın cinsine göre harcı hazırlamak,
Binaların iç ve dış cephe duvarlarını örmek,
Binaların iç ve dış cephe duvarlarının onarımını yapmak,
Mesleki gelişime ilişkin faaliyetleri yürütmektir.
RESTORASYONCU
Tanımı
Restorasyoncu; taşınır ve taşınmaz kültür varlıklarının bakım ve onarımını yapan, motif çizebilen, ahşap ve kâgir restorasyonu yapan, röleve alabilen, bilgisayar ortamında restitüsyon ve restorasyon proje çizimlerini yapan nitelikli kişidir.
Görevleri
İş organizasyonu yapmak,
Ahşap restorasyonu ve kâgir restorasyonu yapmak,
Vitray ve yüzeylere bezeme yapmak,
Röleve yapmak,
Motif çizimleri yapmak,
Restitüsyon ve restorasyon projeleri çizmek,
Mesleki gelişime ilişkin faaliyetleri yürütmektir.
İÇ MEKÂN TEKNİK RESSAMI
Tanımı
İç mekân teknik ressamı; bilgisayar ortamında yapıların iç mekân çizimlerini ve tasarımlarını yapan, iç mekânın perspektiflerini çizebilen ve metrajını yapan, röleve alan, iç mekânın tefrişini yapabilen nitelikli kişidir.
Görevleri
İş organizasyonu yapmak,
Yapılarda iç mekân tasarımları yapmak,
El ve bilgisayarla iç mekân eleman çizimleri ve tasarımı yapmak,
Röleve yapmak,
Tefriş yapmak,
Bilgisayarla ve elle iç mekân perspektifleri çizmek ve metraj yapmak,
Bilgisayarla ve elle sistem kesitleri çizmektir.
ÇELİK YAPI TEKNİK RESSAMI
Tanımı
Çelik yapı teknik ressamı; bilgisayar ortamında çelik yapı projeyi istenilen ölçülere ve standartlara uygun olarak çizebilen, taşıyıcı eleman hesaplarını ve metrajını yapabilen, röleve alabilen nitelikli kişidir.
Görevleri
İş organizasyonu yapmak,
Çelik proje etüdü yapmak,
Taşıyıcı eleman hesaplarını ve metraj yapmak,
Bilgisayar ve elle çelik kafes sistem projeleri çizmek ve çıktıları almak,
Röleve yapmak,
Bilgisayar ve elle çelik yapı proje çizimleri yapmaktır.
MESLEK ELEMANLARINDA ARANAN ÖZELLİKLER
İnşaat Teknolojisi alanında çalışanların;
Şekiller arasındaki ilişkileri algılayabilen,
Zihinde canlandırma ve çizime aktarabilme yeteneğine sahip,
Arazi çalışmalarına uygun niteliklere sahip,
Temel matematik bilgisine sahip,
Temel fizik ve kimya bilgisine sahip, yer bilimi konusunda bilgili,
Ekip çalışmasına yatkın,
Sosyal iletişim yeteneğine sahip,
İşçi sağlığı ve iş güvenliği kurallarına uyan,
İnsan haklarına saygılı,
Teknolojik gelişmelere açık ve mesleğinde kendini geliştiren,
Mesleği ile ilgili analiz ve sentez becerisine sahip,
Araştırmacı kişiler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Yapı ve inşaat alanında eğitim alan bireyler çalışmalarını hem kapalı mekânlarda hem de açık havada yürütürler. Yapı ve mimari alanında tüm çalışanlar görevlerini yaparken diğer çalışanlarla etkileşimde bulunmak ve görevini eş güdüm hâlinde yürütmek durumundadır.
İŞ BULMA İMKÂNLARI
İnşaat sektöründeki mesleklerde iş bulma olanakları oldukça fazladır. İşsizlik oranı yüksek olan ülkemizde, vasıfsız elemanların eğitilmeleriyle inşaat alanında çalışmaları sağlanabilir. Teknolojinin gelişimi, meslek elemanlarının ciddi bir eğitim ihtiyacını beraberinde getirmektedir.
İnşaat sektöründeki meslek elemanları her zaman iş bulma olanağına sahiptirler. Ancak inşaat sektöründe iş yoğunluğu sürekli artmaktadır.
Sektörde yeterli sayıda ve yeterli meslek bilgisine sahip ( teknik eleman ) iş gücü eksikliği sorunu yaşanmaktadır. Bu eksiklik en ileri düzeyde onarım, modernizasyon ve restorasyon (yenileme) alanlarında yaşanmaktadır.
İnşaat uygulamaları, sektörün gelişmesine ve büyümesine paralel olarak çeşitlenmekte ve yaygınlaşmaktadır. Malzeme satan veya montaj yapan firmalar kendi iş gücünü yetiştirmekte, ayrıca malzeme üreten ve dağıtımını yapan firmalar, bayilerinde çalışan iş gücünü eğitmek için programlar düzenlemektedir. Meslekte iyi eğitim görmüş, nitelikli elemanlara ihtiyaç olduğu gözlenmektedir.
Sektörde çalışanlar, çalıştıkları firmaların özelliklerine göre birden fazla konuda uzmanlaşabilmektedirler. Mesleğin yürütülebilmesi için araç gereç ve donanım bilgisi, kalite kontrol prensipleri bilgisi, malzeme bilgisi ve teknik resim bilgisi giderek daha fazla önem kazanmaktadır.
Ürün çeşitlerinin artması ve yeni ürünlerin uygulamaya girmesi, oldukça hızlı bir süreç içinde gerçekleşmektedir. Bu nedenle alanda çalışanların yeni ürünleri izlemeleri, farklı uygulama yöntemleri konusunda kendilerini yetiştirmeleri gerekmektedir.
İnşaatta çalışma dönemleri inşaat mevsimiyle sınırlı kalmakta ve iş yoğunluğu bu dönemde artmaktadır.
Sektörde giderek daha fazla büyük ölçekli işletmenin oluşumuna yol açan bir yoğunlaşma eğilimi gözlenmektedir. Özellikle Türk inşaat firmalarının yurt dışında iş almaları bu meslek için yurt dışında da çalışma imkânını beraberinde getirmektedir.
İnsan var oldukça barınma, dolayısıyla yapı ihtiyacı da var olacaktır. Ülkemizde inşaat sektöründe büyük ilerleme gözlenmektedir. Söz konusu durum bu alanda çalışacak iş gücüne olan ihtiyacı da beraberinde getirmektedir.
İnşaat Teknolojisi alanında eğitim görenlerin; Devlet Su İşleri, Karayolları, Köy Hizmetleri, Tapu Kadastro, Bayındırlık Müdürlükleri ve belediyeler gibi kamu kuruluşlarında, ayrıca özel sektöre ait hazır beton santralleri, mühendislik ve mimarlık bürolarında, müteahhitlik ve müşavirlik hizmeti veren kuruluşlarda teknik eleman olarak çalışma şansları vardır.
EĞİTİM VE KARİYER İMKÂNLARI
Ülkemizde son dönemde meydana gelen doğal afetler, insanların bu alanda biraz daha dikkatli olmaları gereğini ön plana çıkarmış ve ilgili meslek mensuplarına olan talep artmıştır. İnşaat sektörünün devamlılığı ve sektörde üretim yanında denetim ve kontrollere yönelik gelişmeler dikkate alınacak olursa önümüzdeki dönemlerde de meslek mensuplarına ihtiyaç yüksek olacaktır.
Meslek eğitimi, meslek liselerinin yapı/inşaat programında verilmektedir.
Meslek yüksekokullarının inşaat, harita ve kadastro, yapı ressamlığı, restorasyon bölümlerine sınavsız geçiş yapabilir. Ön lisans programlarını başarı ile bitirenler ÖSYM tarafından açılan dikey geçiş sınavında başarılı oldukları takdirde, inşaat mühendisliği, jeoloji mühendisliği, mimarlık, yapı öğretmenliği, yapı tasarım öğretmenliği, yarı ressamlığı öğretmenliği, iç mimarlık, iç mimari ve çevre tasarımı gibi lisans programlarına dikey geçiş yapabilirler.
Mesleki eğitim merkezleri çıraklık eğitimi uygulama kapsamına alınan illerde ve meslek dallarında aday çırak, çırak, kalfa ve ustalara eğitim vermek ve çeşitli meslek kursları açmak suretiyle sanayinin ihtiyaç duyduğu nitelikli ara insan gücünü yetiştirmek amacıyla açılan eğitim kurumlarıdır.
Halk eğitimi merkezleri yaşam boyu öğrenme perspektifi içerisinde her zaman ve her yerde uygulanabilecek yaygın eğitim programları ile her yaş ve düzeyde bireylere eğitim sunmaktadır.
Mesleki eğitim merkezlerinde, İnşaat Teknolojisi alanında eğitim verilmektedir. Modüler programlarla meslek liseleri arasında paralellik sağlandığından yatay ve dikey geçişler olabilecektir.
Mesleki ve teknik eğitim kurumlarında on ikinci sınıfı bitirip diploma almaya hak kazanan öğrenciler aşağıda belirtilen dört yıllık lisans programlarına ÖSS puanıyla, ön lisans programlarına (meslek yüksekokulu) sınavsız geçiş yapabilirler. Ön lisans programını başarıyla tamamlayan öğrenciler dikey geçiş sınavı (DGS) ile dört yıllık lisans programlarına geçiş yapma imkânları bulunmaktadır.
İnşaat Teknolojisi Alanı Dalları ÖSS Puanı + Ek Puan Verilerek Öğrenci Alan Dört Yıllık Yükseköğretim Lisans Programları
Yapı Öğretmenliği
Yapı Ressamlığı Öğretmenliği
Yapı Tasarım Öğretmenliği
Yapı Öğretmenliği (İkinci Öğretim)
Yapı Ressamlığı Öğretmenliği (İkinci
Öğretim)
İnşaat Teknolojisi Alanı Dalları MYO Sınavsız Geçiş ile Öğrenci Alan İki Yıllık Yükseköğretim Ön lisans Programları
İnşaat
İnşaat (İkinci Öğretim)
Doğalgaz ve Boru Hatları Teknolojisi
Maden
Raylı Sistemler Yol
Restorasyon
Restorasyon (İkinci Öğretim)
Restorasyon ve Konservasyon
Bina Koruma ve Yenileme
İç Mekân Koruma ve Yenileme
Karayolu Ulaşımı ve Trafik
Yalıtım Teknolojisi (İkinci Öğretim)
Yalıtım Teknolojisi
Sulama Teknolojisi
Doğal Taş Dekorasyonu
Harita Kadastro
Harita Kadastro (İkinci Öğretim)
Jeoteknik Teknikerliği
Yapı Denetim Yardımcılığı
Mermer Teknolojisi
Mermercilik
Tarımsal Sulama Yönetimi
Hazır Beton Teknolojisi
Yapı Ressamlığı
İnşaat Teknolojisi Alanı Dalları MYO Sınavsız Geçiş ile Okuyan Başarılı Öğrencilerin İki Yıllık Yükseköğretim Ön lisans Programlarından Dikey Geçiş Sınavı ile Giriş Yapabilecekleri Dört Yıllık Lisans Programları
İki Yıllık Ön Lisans Programı Dört Yıllık Geçiş Yapabileceği Lisans Programı
Harita Kadastro Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği
Harita Kadastro (İkinci Öğretim)
Restorasyon Mimarlık İç Mimarlık İç Mimari ve Çevre Tasarımı Eski Çini Onarımları Geleneksel Türk El Sanatları İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı
Restorasyon (İkinci Öğretim)
Restorasyon ve Konservasyon
İç Mekân Koruma ve Yenileme
Bina Koruma ve Yenileme
Karayolu Ulaşımı ve Trafik İnşaat Mühendisliği Lojistik Yönetimi Ulaştırma ve Lojistik
Yalıtım Teknolojisi Kimya Kimya Mühendisliği
Yalıtım Teknolojisi (İkinci Öğretim)
Doğal Taş Dekorasyonu İç Mimari ve Çevre Tasarımı İç Mimarlık İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Mimarlık Jeoloji Mühendisliği Maden Mühendisliği
Jeoteknik Teknikerliği Jeofizik Mühendisliği Jeoloji Mühendisliği Maden Mühendisliği Petrol ve Doğal Gaz Mühendisliği
Doğal Gaz ve Boru Hatları Teknolojisi Enerji Öğretmenliği Makine Mühendisliği Petrol ve Doğal Gaz Mühendisliği Tesisat Öğretmenliği
İki Yıllık Ön Lisans Programı Dört Yıllık Geçiş Yapabileceği Lisans Programı
Maden Jeoloji Mühendisliği Maden Mühendisliği Metalurji ve Malzeme Mühendisliği
Raylı Sistemler Yol İnşaat Mühendisliği Yapı Öğretmenliği Yapı Tasarım Öğretmenliği
İnşaat İnşaat Mühendisliği Yapı Öğretmenliği Yapı Tasarım Öğretmenliği
İnşaat (İkinci Öğretim)
Mermer Teknolojisi Jeoloji Mühendisliği Maden Mühendisliği
Mermercilik
Sulama Teknolojisi Orman Mühendisliği Peyzaj Mimarlığı
Yapı Denetim Yardımcılığı İnşaat Mühendisliği Yapı Öğretmenliği Yapı Tasarım Öğretmenliği
Tarımsal Sulama Yönetimi Ziraat Mühendisliği
Hazır Beton Teknolojisi İnşaat Mühendisliği Yapı Öğretmenliği Yapı Tasarım Öğretmenliği
Yapı Ressamlığı Mimarlık Yapı Öğretmenliği Yapı Ressamlığı Öğretmenliği Yapı Tasarım Öğretmenliği
